Beleidsmakers van de Amerikaanse centrale bank op de jaarlijkse bijeenkomst van de National Association for Business Economics (NABE) deze week in Dallas zeiden dat ze nog steeds geloven dat ze een monetaire beleidsinstelling kunnen vinden die de inflatie verlaagt tot hun doel van 2% zonder dat er een recessie nodig is om genoeg "speling" in de economie te creëren om dit te doen.
Maar zij en andere aanwezige economen wezen ook op de risico's aan de horizon, waarvan sommige de activiteit buiten de Fed om zouden kunnen vertragen, en andere de inflatie hoger zouden kunnen houden en de centrale bank zouden kunnen dwingen om de economie meer dan verwacht in toom te houden. In beide gevallen zou het resultaat de Fed van het "gouden pad" naar een veel vertrouwder pad duwen: Een economie die ineenkrimpt naarmate de leenkosten stijgen en het vertrouwen afneemt.
"Ik denk niet dat het onvermijdelijk is" dat de werkloosheid aanzienlijk moet stijgen om de inflatie weer op het beoogde niveau te krijgen, zei Lorie Logan, voorzitter van de Dallas Fed, maandag. "Ik denk dat daar een mogelijk pad is. Maar het belangrijkste is dat we ons blijven richten op het herstellen van prijsstabiliteit, en ik denk dat daarvoor een nieuw evenwicht op de arbeidsmarkt nodig is."
Vicevoorzitter Philip Jefferson van de Fed, die maandag ook sprak op het NABE-evenement, zei dat hij blij was dat de werkgelegenheid bleef groeien, zolang het "ordelijk en consistent" was met 2% inflatie.
"Werkgelegenheidsgroei is op zich een goede zaak," zei hij. "We willen gewoon dat dit proces op de arbeidsmarkt ordelijk verloopt en consistent is met het soort economie dat in de loop van de tijd groeit en geen inflatie veroorzaakt."
De notulen van de Fed-vergadering van 19-20 september, die woensdag om 14.00 uur EDT (1800 GMT) worden gepubliceerd, kunnen licht werpen op de risico's die Fed-functionarissen zien voor de "zachte landing" die volgens velen in zicht komt aan het einde van het "gouden pad", de term die in juli werd bedacht door Austan Goolsbee, voorzitter van de Chicago Fed.
BUITEN HUN MACHT
Sinds de inflatie in 2021 begon op te lopen, verschilden beleidsmakers van mening over hoe groot de klap voor de werkgelegenheid zou moeten zijn om het tempo van de prijsstijgingen te temperen. Sommigen zeiden dat daarvoor misschien recessieniveaus van ontslagen nodig zouden zijn; anderen beweerden dat de coronavirus pandemie vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zo scheef had getrokken dat dit zou kunnen gebeuren zonder grote verliezen van banen.
Hoewel de gegevens en gebeurtenissen deze zomer in het voordeel van de Fed-optimisten leken uit te pakken, waarbij het tempo van de prijsstijgingen en de aanwervingen afnamen en een toestroom van werknemers naar de arbeidsmarkt ook hielp, lieten recente gebeurtenissen zien hoeveel er buiten de controle van de Fed blijft.
De Amerikaanse overheid kwam vrijdag met een banenrapport waaruit bleek dat werkgevers in september in een onhoudbaar tempo mensen bleven aannemen, met 336.000 extra banen, ongeveer drie keer zoveel als nodig is om de arbeidsmarkt te laten draaien. Dat was een klap voor de hoop van de Fed dat haar agressieve renteverhogingen sinds maart 2022 al meer effect zouden hebben gehad op de arbeidsmarkten.
Tegelijkertijd hebben beleggers de rente op Amerikaanse staatsobligaties verhoogd in wat neerkomt op een marktgedreven aanscherping van de financiële voorwaarden die verder gaat dan wat de centrale bank zelf in gang heeft gezet.
Dat zal onvoorspelbare gevolgen hebben, mogelijk wereldwijd, en heeft de aandacht getrokken van de beleidsmakers van de Fed, die zeggen dat er rekening mee moet worden gehouden bij het bepalen van het beleid.
Jefferson zei bijvoorbeeld dat hij op zijn hoede is over de mate waarin aanhoudend hoge marktrentes zullen doorwerken als meer bedrijven en huishoudens leningen moeten herfinancieren die zijn aangegaan toen de rente laag was: Een kredietgedreven hamer die nog steeds wacht om te vallen.
OORLOG
Het uitbreken van een oorlog tussen Palestijnse militanten en Israël zou de wereldwijde energiemarkten op zijn kop kunnen zetten op een manier die de geboekte vooruitgang op het gebied van inflatie op zijn minst zou kunnen vertragen, zo niet ongedaan maken.
De onmiddellijke gevolgen van het geweld voor de markt zijn tot nu toe beperkt gebleven. De prijzen voor ruwe olie waren dinsdag ongeveer 4% hoger dan vrijdag, vóór de verrassingsaanvallen van de Palestijnse islamitische groep Hamas op Israël. Als teken van de gemengde signalen die de Fed moet verwerken, daalde de rente op Amerikaanse staatsobligaties, zoals ze vaak doen in tijden van internationale spanningen, gezien hun nog steeds gepercipieerde status als risicovrije investering.
Maar in het beste geval is het beeld troebeler geworden, aldus Christina Romer, een professor aan de Universiteit van Californië in Berkeley en voormalig hoofd van de Raad van Economische Adviseurs van het Witte Huis. Haar blik op eerdere perioden van inflatie en desinflatie doet haar denken dat de arbeidsmarkt nog steeds een schok nodig heeft om de Fed te laten slagen.
Uit nieuwe gegevens over de consumentenprijsindex (CPI) die donderdag worden verwacht, zal blijken of de inflatie in september verder is afgenomen of dat de vooruitgang is gestagneerd. De CPI steeg in augustus naar 3,7% op jaarbasis, terwijl de inflatiemaatstaf die de Fed gebruikt om haar doelstelling van 2% vast te stellen, de prijsindex voor persoonlijke consumptieve bestedingen, steeg naar 3,5%.
Romer zei dat ze het twee maanden geleden eens was met Goolsbee en andere optimistische Fed-functionarissen dat er zich een historische "zachte landing" leek te ontwikkelen.
Maar "de cijfers die de laatste tijd naar buiten komen, maken me nerveus dat het moeilijker wordt dan we dachten om naar 2% inflatie te gaan", zei ze in de marge van de NABE-bijeenkomst in Dallas.
"Ik denk dat de Fed waarschijnlijk meer actie zal moeten ondernemen", zei Romer. "Hoe fijn het ook is om een echt sterke arbeidsmarkt te zien, als je de inflatie omlaag probeert te krijgen, is dat niet je vriend." (Verslaggeving door Howard Schneider en Ann Saphir; Bewerking door Dan Burns en Paul Simao)
