De moord op Abe in juli leidde tot een reeks onthullingen over banden tussen wetgevers in de regerende Liberale Democratische Partij (LDP) die hij ooit leidde en de Unification Church, een organisatie die door critici een sekte wordt genoemd.

Kishida heeft geprobeerd de schade te beperken door zijn excuses aan te bieden en te beloven de banden van de LDP met de kerk, die in de jaren vijftig in Zuid-Korea werd opgericht en bekend staat om haar massahuwelijken en agressieve fondsenwerving, te verbreken. Maar de gevolgen voor de partij en zijn regering zijn enorm.

De vermoedelijke moordenaar van Abe beschuldigde de kerk ervan zijn familie te verarmen, aldus de politie. In berichten op sociale media vóór de moord verweet hij Abe de groep te steunen.

Een woordvoerder van de kerk heeft zich verontschuldigd voor alle problemen die zij de bevolking van Japan of LDP-wetgevers zou hebben bezorgd en zei dat zij hard zou optreden tegen het vragen van buitensporige donaties. De kerk heeft ook beloofd snel te reageren op klachten of verzoeken om terugbetaling van donaties.

De onthullingen dat ten minste 179 LDP-leden, waaronder een aantal vooraanstaande wetgevers, banden hebben gehad met de kerk, hebben de waardering van Kishida naar het laagste niveau gebracht sinds hij ongeveer een jaar geleden aantrad.

Ongeveer 62% van de respondenten in een recente opiniepeiling van de krant Mainichi zei tegen een staatsbegrafenis voor Abe te zijn. De respondenten vonden onder meer dat de voormalige premier de eer niet waard was en dat er een hoog prijskaartje aan hing. De regering raamt de kosten op 12 miljoen dollar - meer dan zes keer de eerdere raming - maar uit commentaren op sociale media blijkt dat de meesten denken dat het meer zal kosten.

Het houden van een staatsbegrafenis "was een grote misrekening" voor Kishida, zei Tomoaki Iwai, een expert op het gebied van Japanse politiek en emeritus hoogleraar aan de Nihon Universiteit. "Toen hij oorspronkelijk besloot tot de begrafenis waren er veel mensen voor, maar toen kwamen de berichten over Abe's betrokkenheid bij de Unification Church, en zo groeide het verzet."

Die publieke woede kwam woensdag op gruwelijke wijze tot uiting toen een man van in de zeventig zichzelf in brand stak in de buurt van de residentie van de premier in een ogenschijnlijk protest tegen de staatsbegrafenis, meldden Japanse media. De man werd bij bewustzijn naar het ziekenhuis gebracht.

VERDEELDHEID ZAAIENDE FIGUUR

Kishida heeft de ceremonie gerechtvaardigd door te verwijzen naar Abe's lange ambtstermijn en prestaties in binnen- en buitenland.

Het verzet tegen de begrafenis geeft aan hoe verdeeld Abe blijft in de Japanse samenleving. Hoewel hij bij nationalisten en velen ter rechterzijde geliefd is vanwege zijn gespierde defensie en marktgerichte beleid, wordt hij verguisd door velen die de pacifistische grondwet van het land willen handhaven.

De laatste volledig door de staat gefinancierde begrafenis van een ex-premier in Japan was die van Shigeru Yoshida in 1967. Sindsdien zijn de plechtigheden betaald door de staat en de LDP.

Zelfs Nobelprijswinnaar Eisaku Sato, die er 50 jaar geleden voor zorgde dat Okinawa niet langer onder controle van de VS stond en de langstzittende premier was vóór Abe, kreeg geen staatsbegrafenis toen hij in 1975 overleed. De regering vond dat daar geen wettelijke basis voor was.

Een privébegrafenis voor Abe werd gehouden op 12 juli, vier dagen na zijn dood. Voor de openbare herdenking komen 6.000 gasten bijeen in de Nippon Budokan Hall in Tokio, waaronder meer dan 190 buitenlandse delegaties. Er worden ongeveer 50 staatshoofden en regeringsleiders verwacht, en de media melden dat Kishida ongeveer 30 van hen zal ontmoeten.

De premiers Justin Trudeau van Canada, Narendra Modi van India en Anthony Albanese van Australië zullen naar verwachting aanwezig zijn, evenals de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris.