Volodymyr Zelenskiy, die nu aan het hoofd staat van Oekraïne terwijl het de confrontatie aangaat met binnenvallende Russische troepen, beschreef Kravtsjoek als een wijs leider die het land leidde in de chaotische eerste jaren van de onafhankelijkheid van het Sovjetbewind.

"Hij was iemand die altijd wijze woorden wist te vinden en ze op zo'n manier uitte dat ze door alle Oekraïners gehoord werden," zei Zelenskiy in zijn nachtelijke videotoespraak.

"Vooral in tijden van crisis. Wanneer de toekomst van een heel land kan afhangen van de wijsheid van één persoon."

Kravtsjoek, zei de president, gaf blijk van zo'n wijsheid toen de nationale beweging van Oekraïne aan het eind van de jaren tachtig aan kracht won, met als hoogtepunt een referendum in december 1991 waarin meer dan 90% van de kiezers voor onafhankelijkheid koos.

Kravtsjoek werd op dezelfde dag tot president gekozen.

"Hij heeft in 1991 briljant gehandeld en het blijkt nu pas dat het hem gemakkelijk afging," zei Zelenskiy.

Kravtsjoek werd bekend als de "sluwe vos" toen hij door de rangen van de Communistische Partij van Oekraïne klom, en in 1990 de leiding overnam van het parlement in wat toen nog een Sovjetrepubliek was.

Maar hij verliet de partij spoedig na een mislukte staatsgreep tegen Sovjetleider Michail Gorbatsjov in augustus 1991. Het parlement van Oekraïne nam dezelfde maand een onafhankelijkheidsverklaring aan.

OVEREENKOMST DIE DE SOVJETUNIE TEN VAL BRACHT

In december 1991 ondertekende hij de Belovezha-akkoorden met de Russische president Boris Jeltsin en de Wit-Russische leider Stanislav Sjoesjkevitsj, die de ineenstorting van de Sovjet-Unie effectief inluidden.

"Ik begreep dat Oekraïne nooit echt onafhankelijk kon zijn als de USSR nog bestond," zei Kravtsjoek. "Ik kwam daar, wetende dat de Oekraïners ernaar streefden onafhankelijk te zijn. Ik voldeed aan hun wil."

Jeltsin stierf in 2007, terwijl Sjoesjkevitsj vorige week overleed.

De Oekraïense minister van Defensie Oleksiy Reznikov zei dat Kravtsjoeks rol bij het op het pad van de onafhankelijkheid brengen van Oekraïne bijzonder belangrijk was met het oog op de huidige strijd van het land.

"Met zijn handtekening is het boze rijk uiteengevallen," twitterde Reznikov. "Dank u voor de vreedzame vernieuwing van onze onafhankelijkheid. Wij verdedigen die nu met wapens in onze handen."

In 1994, toen Oekraïne gebukt ging onder economische crisis en corruptie, en Kravtsjoek ervan beschuldigd werd het land te hebben "geplunderd", werd hij bij de verkiezingen verslagen door de voormalige baas van de rakettenfabriek Leonid Koetsjma. Hij bleef tot 2006 in het parlement.

In 2020, toen al een witharige oudere staatsman, werd Kravtsjoek aangesteld om Oekraïne te vertegenwoordigen in pogingen om een einde te maken aan het conflict dat in 2014 uitbrak tussen door Rusland gesteunde separatisten en regeringsgezinde troepen in Oost-Oekraïne.

Hij nam een harde houding aan tegenover Moskou en zei dat het niet de moeite waard was iets van Rusland te verwachten, omdat het doel van Rusland was "Oekraïne te vernietigen".

In januari 1994 ondertekende hij een overeenkomst met de Amerikaanse president Bill Clinton en Jeltsin, waarbij hij 1 miljard dollar compensatie verkreeg in ruil voor het opgeven door Oekraïne van zijn post-Sovjet kernwapenarsenaal - het op twee na grootste ter wereld.

Als president ondertekende hij ook een samenwerkingsakkoord met de Europese Unie.

Kravtsjoek werd op 10 januari 1934 geboren in de buurt van Rivne in het westen van Oekraïne.