Slowaken stemden zaterdag in een parlementaire verkiezing die hevig wordt uitgevochten tussen de voormalige linkse premier Robert Fico, die een einde wil maken aan de militaire hulp aan buurland Oekraïne, en pro-Westerse liberalen.

Uit de laatste opiniepeilingen bleek dat de twee partijen nek aan nek lagen, waarbij de winnaar naar verwachting de eerste kans krijgt om te proberen een regering te vormen ter vervanging van de overgangsregering die het land van 5,5 miljoen mensen sinds mei bestuurt.

De stemming eindigt om 22.00 uur (2000 GMT). Exit polls worden na sluiting van de stembussen vrijgegeven en de resultaten zullen binnen enkele uren bekend worden.

Een regering onder leiding van Fico zou betekenen dat Slowakije samen met Hongarije de consensus van de Europese Unie over steun aan Oekraïne in twijfel zou trekken, net nu het blok de eenheid probeert te bewaren in zijn verzet tegen de invasie van Rusland.

Het zou ook een groep oostelijke ex-communistische staten versterken met regeringen die openlijk vijandig staan tegenover het liberalisme. Hiertoe behoort ook de regerende nationalistische PiS-partij in Polen, die volgende maand ook voor verkiezingen staat, hoewel ze pro-Oekraïens blijft.

Een regering van Progressief Slowakije (PS) zou op het gebied van buitenlands beleid de koers aanhouden, de sterke steun van het land aan Oekraïne handhaven en een liberale lijn volgen binnen de EU over onderwerpen als meerderheidsbesluitvorming om het blok flexibeler te maken, groen beleid en LGBTQ+-rechten.

"Het is nu aan de kiezers," zei PS-leider Michal Simecka, die ook vicevoorzitter van het Europees Parlement is, nadat hij zijn stem had uitgebracht in de hoofdstad Bratislava.

"Ik hoop dat ... welke regering ook uit deze verkiezingen komt, Oekraïne zal blijven steunen," zei hij.

Fico plaatste een video op Facebook waarop hij samen met zijn moeder zijn stem uitbrengt en zei dat hij hoopte dat "het gezond verstand" zou zegevieren bij de verkiezingen "zodat ze ons niet meeslepen in avonturen, of het nu om migratie of militaire zaken gaat".

KLEINERE PARTIJEN

Noch Fico's SMER-SSD (Direction-Slovakse Social Democracy) noch de PS zullen naar verwachting een meerderheid behalen, wat betekent dat de toekomstige regering waarschijnlijk zal afhangen van de resultaten van meer dan een half dozijn kleinere partijen, van libertairen tot extreem-rechtse partijen.

De gematigd linkse Hlas (Stem) van Peter Pellegrini, een ex-SMER-SSD-lid en premier in 2018-2020, wordt gezien als de derde partij en kan de aanvoerder zijn. Hij heeft zijn opties opengehouden, maar zei deze week dat zijn partij dichter bij Fico stond.

Fico heeft geprofiteerd van de ontevredenheid over een kibbelende centrumrechtse coalitie waarvan de regering vorig jaar instortte, waardoor de verkiezingen zes maanden te vroeg werden uitgelokt, en van de bezorgdheid over een toename van het aantal migranten dat via Slowakije op weg is naar West-Europa.

De pro-Russische standpunten van Fico weerspiegelen de traditioneel warme gevoelens ten opzichte van Moskou onder veel Slowaken, die sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne op de sociale media aan kracht hebben gewonnen.

"Fico heeft geprofiteerd van alle angst die de (coronavirus)pandemie en de (Oekraïne)oorlog met zich meebrachten, van de woede die zich de afgelopen drie jaar in Slowakije verspreidde, en heeft die woede aangewakkerd," zei socioloog Michal Vasecka van het Bratislava Policy Institute.

Fico heeft beloofd de militaire leveringen aan Oekraïne te beëindigen en te streven naar vredesbesprekingen. Dit is een lijn die dicht bij die van de Hongaarse leider Viktor Orban ligt, maar afgewezen wordt door Oekraïne en zijn bondgenoten, die zeggen dat dit Rusland alleen maar zou aanmoedigen.

Hij heeft ook sancties tegen Rusland bekritiseerd en het nationale vetorecht in de EU verdedigd.

Maar Fico was in het verleden ook een pragmatisch leider, waarvan buitenlandse diplomaten en analisten zeggen dat hij zijn buitenlands beleid zou kunnen temperen.

Ze zeggen dat Slowakije, dat dit jaar het grootste begrotingstekort van de eurozone heeft (bijna 7% van het bruto binnenlands product), de moderniserings- en herstelfondsen van de EU hard nodig heeft, waardoor de volgende regering wel twee keer zou nadenken voordat ze met Brussel in conflict komt over kwesties als de rechtsstaat. (Verslaggeving door Jan Lopatka in Praag en David W. Cerny in Bratislava; Aanvullende rapportage door Radovan Stoklasa in Trencianske Teplice en Jason Hovet in Praag; Bewerking door Peter Graff, William Mallard en Helen Popper)