MUNICH (dpa-AFX) - Aardbevingen, orkanen, overstromingen, stormen en andere natuurverschijnselen hebben vorig jaar wereldwijd voor 250 miljard dollar aan verliezen veroorzaakt en 74.000 levens geëist, zo blijkt uit een studie. Dit meldt de herverzekeraar Munich Re in de nieuwe editie van zijn jaarlijkse natuurrampenrapport dat dinsdag is gepubliceerd. De meeste slachtoffers vielen door de verwoestende reeks aardbevingen in Turkije en Syrië in februari.

Het aantal dodelijke slachtoffers was het hoogste sinds 2010, zei Ernst Rauch, Chief Geoscientist van de Dax Group. "Dit was vooral te wijten aan de aardbeving in Turkije met 58.000 doden." Met een economische schade van 50 miljard dollar was dit volgens Munich Re ook de financieel zwaarste natuurramp van het afgelopen jaar. Slechts een klein deel hiervan - 5,5 miljard dollar - was verzekerd. Over het hele jaar namen verzekeraars wereldwijd 95 van de 250 miljard dollar aan verliezen voor hun rekening.

Munich Re documenteert al tientallen jaren de wereldwijde vernietiging door de natuur, omdat dit belangrijk is voor de berekening van verzekeringspremies. De 250 miljard dollar (228 miljard euro) aan totale economische verliezen komt daarom overeen met het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar.

De trend op langere termijn is stijgend: Gecorrigeerd voor inflatie lagen de totale verliezen in het tienjarig gemiddelde (2013 tot 2022) nog op 230 miljard dollar, terwijl het gemiddelde over de 30 jaar van 1993 tot 2022 180 miljard dollar bedroeg.

Het globale verliesbeeld in 2023 week af van het gebruikelijke: Anders dan in veel andere jaren waren er volgens Munich Re geen immense verliezen door individuele zeer grote orkanen, overstromingen of andere grote rampen in geïndustrialiseerde landen. "Typisch hebben we in het verleden één of meer echt grote gebeurtenissen gehad die een groot deel van het schadebedrag veroorzaakten," zei Chief Geoscientist Rauch.

In 2022 bijvoorbeeld veroorzaakte orkaan Ian, die de Amerikaanse staat Florida en het Caribisch gebied trof, 60 van de 125 miljard dollar aan verzekerde verliezen wereldwijd. "Dat was één enkele gebeurtenis die verantwoordelijk was voor bijna de helft van de totale verliezen."

In 2023 trof geen enkele natuurramp van deze omvang een geïndustrialiseerd land. "Dit jaar was geen piekjaar, noch voor de economie als geheel, noch voor de verzekeringssector, maar het was toch een jaar met ernstige en opvallende verliezen", aldus de wetenschapper. "Wat zowel sociaal als economisch nieuw en relevant is, is dat de verliezen zeer sterk werden veroorzaakt door zogenaamde zware onweersbuien."

Volgens het bedrijf veroorzaakte het grote aantal middelgrote en kleinere stormen aanzienlijk meer dan de helft van de schade. "Al jaren zien we een trend naar steeds grotere verliezen door zwaar onweer/onweersbuien, die waarschijnlijk verband houdt met de klimaatverandering," aldus Rauch.

De stormen werden in de hand gewerkt door de zeer hoge gemiddelde temperaturen wereldwijd. De DAX-genoteerde onderneming wees erop dat de gemiddelde temperaturen tot november ongeveer 1,3 graden Celsius boven die van het pre-industriële tijdperk (1850-1900) lagen, waardoor 2023 het warmste jaar is sinds het begin van de temperatuurmetingen.

Volgens Munich Re hebben zowel Noord-Amerika als Europa nog nooit zulke hoge onweersverliezen geregistreerd: In Noord-Amerika ging het om 66 miljard dollar. Voor Europa raamde de groep de totale verliezen op 10 miljard dollar (ongeveer 9,1 miljard euro).

"De verzekeringsindustrie gebruikt de termen 'secundaire gevaren' en 'niet-hoogactieve gevaren' voor deze stormen," zei Rauch. "Maar deze eerdere secundaire perikelen of non-peak events hebben een omvang gekregen die al in de buurt komt van individuele grote gebeurtenissen." De verzekeringssector moet zijn risicobeheer aanpassen. "Maar de maatschappij in het algemeen moet er ook op voorbereid zijn dat zware weersomstandigheden aanzienlijk hogere verliezen kunnen veroorzaken."

Volgens Rauch is preventie echter mogelijk: "Er zijn drie drijvende krachten achter de hoge schade door natuurrampen," aldus de geoloog. "De eerste is de natuur, dat wil zeggen de ernst van de gebeurtenis. De tweede is de financiële waarde van de beschadigde goederen, die momenteel sterk wordt beïnvloed door de inflatie."

Op de derde plaats komt kwetsbaarheid - of veerkracht: "Hoe goed zijn gebouwen of infrastructuur beschermd tegen extreme gebeurtenissen? Deze derde factor is de grootste hefboom bij het zoeken naar oplossingen om de ontwikkeling van schade te beperken."/cho/DP/stw/he